Is het gebruik van een vaporizer gezonder dan normaal roken? Tenminste vijf wetenschappelijke onderzoeken hebben de werking van vaporizers geanalyseerd. Hieruit bleek dat in de damp schadelijke bestanddelen sterk verlaagd waren of zelfs geheel afwezig waren.

In 1996 vergeleek MAPS (de Multidisciplinary Association for Psychedelic Studies) in samenwerking met NORML (de National Organization for the Reform of Marijuana Laws) twee simpele vaporizers met waterpijpen, joints met en joints zonder filter. De rook van elk van deze werd onderzocht op de aanwezigheid van vaste deeltjes (teer) en de drie belangrijkste cannabinoïden. De verschillende rookmethoden werden toen geklassificeerd op basis van hun teer/cannabinoïde ratio. De twee vaporizers die ze uitprobeerden presteerden tot 25% beter dan joints zonder filter (de op één na beste methode). Maar beide vaporizers produceerden meer dan tien keer zoveel teer als cannabinoïden, wat deels te wijten is aan het lage percentage THC (2.3%) in de cannabis die het National Institute on Drug Abuse (NIDA)hen voor het onderzoek beschikbaar had gesteld.

Opmerkelijk is dat hetzelfde onderzoek uitwees dat waterpijpen (bongs) en joints met filter 30% slechter scoorden dan gewone joints zonder filter. De reden hiervoor is dat waterpijpen en filters samen met de teer ook het psychoactieve THC uit de rook filteren, waardoor gebruikers meer moeten roken om het gewenste effect te bereiken. Het onderzoek sloot overigens niet uit dat waterpijpen wellicht ook andere voordelen bieden, zoals het filteren van schadelijke gassen zoals koolmonoxide.

In een onderzoek in 2001 naar de eigenschappen van de M1 Volatizer ontdekten de onderzoekers dat het mogelijk is om "medisch werkzame THC te verhitten tot een temperatuur die net niet tot verbranding leidt, waardoor giftige verbrandingsproducten die normaal gesproken in cannabisrook voorkomen, substantieel verminderd worden of zelfs geheel afwezig zijn." De M1 Volatizer maakte THC vrij op 185°C en bracht geen van de drie verbrandingsproducten die gemeten werden (benzeen, tolueen en naphtaleen) voort. Koolmonoxide en teer waren ook verminderd.

Deze positieve resultaten staan in contrast met de voorgaande onderzoeken van MAPS en NORML, die minder veelbelovende uitkomsten hadden, hetgeen er op wijst dat de effectiviteit van verdamping in grote mate afhangt van het type vaporizer.

In 2006 onderzochten wetenschappers aan de Universiteit van Leiden een Volcano vaporizer, met daarin pure THC preparaten. Hun conclusie was dat "de resultaten van ons onderzoek tonen aan dat patiënten hiermee lijken te beschikken over een veilige en effectieve toedieningsvorm voor cannanoïden. De uiteindelijke opname van THC in de longen is vergelijkbaar met het roken van cannabis, zonder de voor roken typerende nadelen voor de luchtwegen."

In 2007 werden de resultaten van een onderzoek aan de Universiteit van Californië, San Fransisco gepubliceerd in the Official Journal of the American Academy of Neurology. Daarin stond te lezen: "Met koolmonoxide als indicator, bleek er bij gebruik van de vaporizer op temperaturen tussen de 180 en 200°C vrijwel geen blootstelling aan schadelijke verbrandingsproducten plaats te vinden. Aangezien het de efficiëntie van roken voor het verkrijgen van het gewenste THC effect nabootst, met kleinere hoeveelheden van het werkzame bestanddeel vergeleken met toediening in de vorm van pillen, heeft dit apparaat groot potentieel wat het verbeteren van de therapeutische toepassingsmogelijkheden van THC betreft."

Wanneer in plaats van pure THC plantmateriaal gebruikt wordt (de bloemtoppen), treft men behalve andere cannabinoïden een reeks andere plantaardige bestanddelen aan, waaronder terpenen. Maar wordt in de Volcano zuivere THC verdampt, worden er geen afbraakproducten (delta-8-THC, cannabinol, of onbekende bestanddelen) aangetroffen. Bovendien werd door gebruik te maken van zuivere THC een hoger percentage THC vrijgemaakt.

Analyse van de damp uit de Volcano wees uit dat door het materiaal meerdere malen te verdampen 36 tot 61% van de beschikbare THC vrijgemaakt wordt. In een recenter onderzoek waarbij gebruik werd gemaakt van pure cannabinoïdenmengsels behaalde men een maximum van 54%. Ter vergelijking: onderzoeken met joints die door een machine gerookt werden, onder verschillende omstandigheden zoals snelheid van inhalatie en tijd dat de rook binnengehouden wordt, kwamen uit op vergelijkbare efficiënties van 34 tot 61%. Gebruikers van een vaporizer kunnen het gewenste effect dus bereiken met een vergelijkbare hoeveelheid plantmateriaal als zij die het roken.

Deze onderzoeken hebben de aanwezigheid van giftige gassen, zoals ammoniak, waterstofcyanide en koolmonoxide niet gemeten, hoewel er wel aanwijzingen zijn dat er door verdampen minder monoxide vrij komt.

Hoewel de damp wel schoner is dan rook, sluiten ze irritatie van de luchtwegen niet geheel uit. Een trek verdampte cannabis zal zo nu en dan tot hoesten leiden. Maar dit zou een reactie op de THC zelf kunnen zijn, waarvan bekend is dat het een sterk expectorans is (middel dat het ophoesten van slijm bevordert).